DNA-onderzoek toont 51 wolven aan in Nederland

In Nederland zijn 51 verschillende wolven met DNA aangetoond tussen eind oktober 2023 en half februari 2024. Ook is in deze periode het territoriale gedrag tussen roedels voor het eerst vastgelegd op beeld en kon via DNA een bijzondere zwerftocht van een wolf door drie landen worden gevolgd. Dat blijkt uit de nieuwe voortgangsrapportageDeze link opent in een nieuw tabblad van BIJ12 over de activiteit van de wolf in Nederland.

De voortgangsrapportage gaat over de activiteit van de wolf in Nederland in de periode van 21 oktober 2023 tot en met 15 februari 2024. In totaal zijn er in deze periode 51 verschillende wolven in Nederland aangetoond met DNA. Daarvan zijn 26 wolven voor het eerst in Nederland aangetroffen; de meeste daarvan zijn nakomelingen (van bekende roedels) die voor het eerst geïdentificeerd zijn. De overige wolven zijn al eerder in Nederland aangetoond met DNA. Dit zijn gevestigde wolven of zwervende wolven zonder vaste territoria.

Territoriaal gedrag

Het natuurlijke gedrag tussen aangrenzende en concurrerende roedels is voor het eerst in Nederland vastgelegd op beeldDeze link opent in een nieuw tabblad. Wolven staan geen vreemde wolven toe in hun territorium. In de winterperiode vindt paarvorming en territoriumafbakening plaats, soms met agressie tot gevolg. Dit werd afgelopen januari gefilmd op de Veluwe.

Wolf mogelijk gedood door wolf

Voor het eerst is een dode wolf gevonden in Nederland die mogelijk is gedood door een andere wolf. Op 1 december 2023 is een volwassen vrouwelijke wolf dood aangetroffen in de bossen in de omgeving van Elspeet. Bij de sectie zijn op verschillende plekken op het dier bijtsporen gevonden die fataal bleken voor de wolf. Hieruit blijkt dat de wolf mogelijk is gedood door één of meerdere soortgenoten.

Bijzondere zwerftocht te volgen via DNA

Een mannelijke wolf heeft de afgelopen periode ruim 500 km afgelegd in Nederland, België en Duitsland. Dat blijkt uit DNA van de wolf dat is aangetroffen op verschillende plekken in deze landen. In oktober 2023 kwam de wolf via Bremen (Duitsland) naar Nederland. Hij was enige tijd in Gelderland en in november 2023 werd zijn DNA aangetroffen in Duitsland en daarna in Vlaanderen. Hij verbleef een tijd bij de Belgische wolvin Emma en was in december 2023 weer terug in Nederland.

Schademeldingen bij BIJ12

BIJ12 ontving in de afgelopen periode 359 meldingen van vermoedelijke wolvenschade aan landbouwhuisdierenDeze link opent in een nieuw tabblad. Vier van deze meldingen zijn niet verder onderzocht omdat bij de eerste beoordeling bleek dat het niet om wolvenschadeDeze link opent in een nieuw tabblad ging. De DNA-analyse toonde in 310 gevallen aan dat het om wolvenschade ging. Eén keer kwam goudjakhals uit de DNA-analyse. Achttien keer werd het DNA van hond aangetoond. In negentien gevallen gaf de analyse geen resultaat en in zeven gevallen was DNA-afname niet mogelijk. Die meldingen zijn of worden nader beoordeeld op basis van veldbezoek, locatie en schadebeeld. Van de meldingen die inmiddels nader beoordeeld zijn, was in twaalf gevallen predatie door wolf niet uit te sluiten.

Binnengekomen meldingen monitoring

Er kwamen deze periode 1556 meldingen binnen van (vermoedelijke) sporen van wolven. De meldingen werden gedaan bij het Wolvenmeldpunt van BIJ12, waarvan de uitvoering is belegd bij de Zoogdiervereniging. Bij 1300 meldingen is op basis van bewijsmateriaal, zoals DNA-onderzoek op een uitwerpsel of beeldmateriaal, duidelijk geworden dat het daadwerkelijk om een wolf ging. Van de overige 256 meldingen kon niet worden vastgesteld of dit een wolf betrof.

Totstandkoming rapportage

BIJ12 is de organisatie die namens de provincies de beleidsuitvoering verzorgt van het dossier van de wolf. Dit heeft onder andere betrekking op monitoring en op afhandeling van tegemoetkoming in schade.

De voortgangsrapportage is tot stand gekomen met medewerking van de Zoogdiervereniging, Wageningen University & ResearchDeze link opent in een nieuw tabblad, Dutch Wildlife Health CentreDeze link opent in een nieuw tabblad en het CEwolf-consortiumDeze link opent in een nieuw tabblad.

Foto: Jorrit Vlot