Kennisdocument Das

De das (Meles meles) komt vooral voor in de oostelijke helft van Nederland, waar ze kleinschalige cultuurlandschappen met bosjes, houtwallen en weilanden bewonen. Dit grootste marterachtige dier van Nederland is schuw en vooral ’s nachts actief. Dit kennisdocument biedt gedetailleerde informatie over de das, hun ecologie, leefwijze en de maatregelen die genomen kunnen worden om deze diersoort te beschermen.

Download het kennisdocument Das (.pdf) Link opent in nieuw tabblad

Versie 1.0, juli 2017

Samenleven in clans

Dassen zijn territoriale dieren die vaste looppaden, wissels genoemd, gebruiken om hun omgeving te verkennen. Ze leven vaak in familiegroepen en zoeken voedsel, zoals regenwormen en vruchten, in de buurt van hun burchten. Deze ondergrondse burchten, die soms al eeuwenlang in gebruik zijn, bestaan uit gangen met meerdere kamers en ingangen. De das is goed te herkennen aan zijn zwart-wit gestreepte kop en zwarte oren met witte punten.

Drie dassen

Bescherming van het kwetsbare leefgebied van de das

Hoewel ze schuw zijn en vooral ’s nachts actief, laten ze sporen achter in hun leefgebied, zoals wissels en geurmarkeringen. Dassen zijn afhankelijk van rustige, goed beboste gebieden met voldoende voedsel. Het leefgebied van das is kwetsbaar. Dankzij de maatregelen om hun burchten en leefomgeving te beschermen, neemt de dassenpopulatie langzaam toe. Toch blijft hun voortbestaan onzeker, omdat hun leefgebied steeds verder versnipperd raakt door wegen en bebouwing. Het beschermen van hun leefgebied is belangrijk voor de instandhouding van de soort. Dassen zijn namelijk erg gehecht aan hun territorium en gebruiken hun burchten vaak generaties lang.

Dassen in een dassenburcht

Bekijk het overzicht van alle kennisdocumenten

Over de kennisdocumenten

In de kennisdocumenten Soorten staat informatie over onder andere de kenmerkende ecologische aspecten van beschermde diersoorten. Ook staat in de documenten welke maatregelen effectief zijn voor de bescherming van de diersoorten. De kennisdocumenten worden samen met provincies en ecologische experts ontwikkeld en actueel gehouden.

Welke aanpassingen zijn er gedaan in bijgewerkte kennisdocumenten?

Inhoudelijke wijzigingen van een kennisdocument worden altijd bijgehouden in zogenoemde ‘release notes’. De release notes zijn als aparte download terug te vinden op deze pagina, onder het kennisdocument.

Wijzigingen die geen effect hebben op de inhoud, worden niet opgenomen in de release notes. Denk hierbij aan bijvoorbeeld taalcorrecties, beeldgebruik, bijschriften of opmaak gerelateerde wijzigingen.

Let op: Omgevingswet

Per 1 januari 2024 is de Omgevingswet in werking getreden. In het juridisch kader dat bij de Kennisdocumenten Soorten hoort, wordt inmiddels naar de nieuwe wet- en regelgeving verwezen. Dat is nog niet het geval voor alle kennisdocumenten zelf. Totdat wij alle kennisdocumenten hebben kunnen bijwerken, verzoeken wij u vriendelijk rekening te houden met eventuele verwijzingen naar het stelsel van de Wet natuurbescherming. Vooralsnog verwijzen wij u voor de meest actuele juridische kennis naar het juridisch kader.

Juridisch kader

Het juridisch kader, behorende bij de kennisdocumenten, geeft een overzicht van de juridische aspecten van soortenbescherming. Met de ingang van de Omgevingswet is het juridische kader aangepast naar de nieuwe wetgeving. Lees het Juridisch kader kennisdocumenten (versie 2.0, januari 2024)Deze link opent in een nieuw tabblad(bijgewerkt op 05-01-2024).

In verband met de overgang naar de nieuwe wetgeving blijft het juridisch kader onder de Wet natuurbescherming komende periode beschikbaar als naslagwerk.

Actualisatie

De informatie en de ervaringen met het gebruik van de kennisdocumenten kunnen leiden tot aanpassingen in een volgende versie van de kennisdocumenten. BIJ12 zorgt ervoor dat de kennisdocumenten ongeveer eens in de 5 jaar worden geactualiseerd. Dit houdt in dat per soort of soortgroep experts uit de wetenschap en de praktijk de meest recente kennis en ontwikkelingen over de leefwijze en ecologie van het soort, bij elkaar brengen. Daarnaast wordt de wijze van onderzoek naar de soort en de mogelijkheden voor het mitigeren van negatieve effecten geactualiseerd, wanneer recente literatuur, inzichten of deskundigenoordeel hier aanleiding toe geven. De provincies stellen de geactualiseerde Kennisdocumenten vast.

Lopende actualisaties

De kennisdocumenten van gebouwbewonende soorten van stedelijk gebied worden aangepast. Op dit moment wordt het kennisdocument van de gewone grootoorvleermuis behandeld.

Nieuw kennisdocument

Naast de actualisatie van de huidige kennisdocumenten, wordt er een nieuw kennisdocument over de laatvlieger ontwikkeld.

Rol van de provincies

Sinds de invoering van de Wet natuurbeschermingDeze link opent in een nieuw tabblad in 2017 ligt de bevoegdheid voor het verlenen van ontheffing en vrijstellingen voor activiteiten voor het overgrote deel bij de provincies. Zij hebben nu meer vrijheid voor de invulling van hun eigen natuurbeleid, waaronder de bescherming van planten- en diersoorten. Dit is onder de Omgevingswet niet veranderd. De kennisdocumenten zijn daarom beleidsarm opgesteld. Provincies maken voor het uitvoeren van hun beleid gebruik van de kennisdocumenten, bijvoorbeeld bij het verlenen van omgevingsvergunningen. Sinds de decentralisatie van het natuurbeleid beheert BIJ12 de kennisdocumenten.

Omgevingsvergunningsaanvragen en vrijstellingen kunnen worden ingediend bij de provincie. Voor juridische aspecten verwijzen wij u naar de provinciale verordeningenDeze link opent in een nieuw tabblad. Hier staan de verordeningen waarin de vrijstellingen zijn opgenomen.

Contact over Kennisdocumenten

Heeft u tekstuele vragen of suggesties of bent u op zoek naar een oudere versie? Stuur een e-mail naar kennisdocumenten@bij12.nlDeze link opent in een nieuw tabblad. Heeft u inhoudelijke vragen met betrekking tot de Omgevingswet of beoordeling van een aanvraag, dan vragen wij u contact op te nemen met de desbetreffende provincie en in enkele situaties met RVO.nl.