Applicaties en databanken natuur
Lees meer
In ons land leven beschermde plant- en diersoorten. Op het moment dat er werkzaamheden plaatsvinden, mogen die niet ten koste gaan van deze soorten. Dit noemen we de zorgplicht en dit is vastgelegd in de Omgevingswet. De Beschermde SoortenIndicator is hierbij een belangrijk hulpmiddel.
BeSI is een belangrijk hulpmiddel voor initiatiefnemers die een werkzaamheid aan of rondom het huis uitvoeren. Ook is BeSI er voor overheden en onderzoekers als ondersteuning bij bijvoorbeeld vergunningverlening en planvorming.
Ga naar de BeSI-applicatieDeze link opent in een nieuw tabblad
BeSI vraagt de gebruiker om een locatie en een (voorgenomen) werkzaamheid in te voeren. Vervolgens bepaalt BeSI welke beschermde plant- en diersoorten mogelijk aanwezig zijn en wat de verwachte effecten van de (voorgenomen) werkzaamheid op deze soorten zijn. Van de uitkomsten ontvangt de gebruiker een rapport met daarin onder andere de mogelijk aanwezige beschermde soorten, een beschrijving van de leefgebieden en een beknopt advies hoe met deze soorten rekening te houden.
Heb je vragen over BeSI? Neem dan contact op via beschermdesoortenindicator@bij12.nlDeze link opent in een nieuw tabblad.
Bekijk onderstaande video met meer informatie over het gebruik van BeSI:
In beeld: bovenaanzicht van huis op platteland.
In beeld: twee mensen in een tuin die bij een boom staan te kijken
Voice over: Stel: je wilt een aanbouw maken, een schuur slopen of een boom onderhouden of weghalen. Dan moet je onderzoeken of daar een vergunning voor nodig is. Dat kan met de Vergunningcheck in het Omgevingsloket.
In beeld: twee mensen zitten achter de laptop in een huis. Ze kijken naar de BeSI-applicatie.
In de Vergunningcheck kom je de Beschermde SoortenIndicator tegen, afgekort BeSI tegen. BeSI is een digitaal hulpmiddel om te controleren of er mogelijk beschermde dieren of planten voorkomen op de plek waar je een werkzaamheid wil gaan uitvoeren.
In beeld: een afbeelding van een huismus, een gewone Dwergvleermuis en Speenkruid.
In beeld: bovenaanzicht van huis op platteland.
In beeld: Marcel Mikkers in een kantoorruimte.
Marcel Mikkers (product owner BeSI BIJ12): Iedereen in Nederland heeft zorgplicht voor natuur. Dat staat in de Omgevingswet. BeSI is ontwikkeld omdat we er samen voor moeten zorgen dat de soortenrijkdom van planten en dieren in de natuur blijft bestaan en dat kwetsbare soorten niet verdwijnen. BeSI is een belangrijk instrument om daarbij te helpen.
Ik werk bij BIJ12, de uitvoeringsorganisatie van de provincies en wij hebben BeSI ook ontwikkeld in opdracht van de provincies.
In beeld: huis op het platteland, met een weiland, een beek en meerdere bomen.
Voice over: BeSI is voor iedereen beschikbaar, is gratis en de inhoud is up-to-date. Daarmee is het een transparant online hulpmiddel om de vergunningsaanvrager te helpen met de zorgplicht voor natuur.
In beeld: bovenaanzicht van twee mensen in een tuin, gevolgd door een beeld waarin deze twee mensen met elkaar in gesprek zijn en daarna Jan Hagedoorn in zijn huis.
Jan Hagendoorn (vergunningsaanvrager): Ik vind het heel goed dat die er is, de zorgplicht voor de natuur. Dat iedereen z’n eigen verantwoordelijkheid daarin neemt. Dus als je een bouwaanvraag moet doen of een bomenkapvergunning moet aanvragen, dan moet je daar ook rekening mee houden.
In beeld: twee mensen zitten achter de laptop in een huis.
In beeld: BeSI applicatie op laptop scherm, gevolgd door mensen in beeld die naar de BeSI applicatie op de laptop kijken.
Voice over: Concreet werkt het zo: je vult online de locatie en de werkzaamheid in. BeSI laat de aanvrager meteen zien welke beschermde dieren en planten er kunnen zijn op die locatie. Van de uitkomsten maakt BeSI een rapport.
In beeld: twee mensen bekijken een BeSI rapport. Vervolgens wordt een voorbeeld van een BeSI rapport getoond.
Voice over: Dat rapport noemt alleen de soorten die van de werkzaamheden last kunnen hebben.
In beeld: Jan Hagendoorn bekijkt BeSI rapport
In beeld: Marcel Mikkers in een kantoorruimte.
Marcel Mikkers (product owner BeSI BIJ12): Aanvragers zijn niet verplicht om BeSI te gebruiken. Maar de zorgplicht is wél een verplichting. BeSI maakt het simpelweg makkelijker om daaraan te voldoen. De zorgplicht is overigens niet nieuw. Wel nieuw is dat er sinds de introductie van de Omgevingswet veel actiever wordt gecommuniceerd.
In beeld: twee personen staan bij boom en kijken naar boven, met daarna Sjouke Vrijburg in beeld bij de boom en vervolgens achter de laptop en Sjouke alleen in beeld.
Sjouke Vrijburg (vergunningsaanvrager): We hebben kunnen checken of wij een vergunning nodig hebben voor het kappen van een boom. En BeSI heeft me geholpen om de vragen over de natuur in de check makkelijk en goed in te kunnen vullen.
In beeld: bovenaanzicht van twee mensen in een tuin, gevolgd door een beeld waarin deze twee mensen met elkaar in gesprek zijn.
In beeld: twee mensen bekijken BeSI applicatie op laptop scherm.
Voice over: Let wel: BeSI geeft geen antwoord of het nodig is om een vergunning aan te vragen. Daarvoor moet je de hele Vergunningscheck doorlopen.
In beeld: Twee mensen bekijken een BeSI rapport.
Voice over: Wel geef BeSI adviesen, bijvoorbeeld om de werkzaamheid te doen buiten het broedseizoen van beschermde vogels.
In beeld: twee mensen in gesprek met elkaar.
In beeld: een houtduif zit in een boom op een nest.
In beeld: Marcel Mikkers in een kantoorruimte.
Marcel Mikkers (product owner BeSI BIJ12): Rekening houden met beschermde dieren en planten gebeurde tot nu toe te weinig terwijl het wel moet. BeSI is het digitale hulpmiddel dat, dat mogelijk maakt dus ik zeg altijd “alle BeSI’s helpen!”
In beeld: een foto van een spreeuw, een kikker en een koolmees.
In beeld: twee mensen bekijken BeSI applicatie op laptop scherm. Er zijn screenshots te zien van de website van het Omgevingsloket en de website van BIJ12.
Voice over: Je vindt BeSI in het omgevingsloket als onderdeel van de Vergunningscheck. Daarnaast is BeSI ook los te gebruiken. Daarvoor ga je naar bij12.nl
In beeld: logo’s BIJ12, Interprovinciaal Overleg – van voor, voor en door provincies, VNG en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
Voice over: Deze video is door BIJ12 en IPO ontwikkeld in opdracht van de twaalf provincies. Met dank aan VNG en RVO. De getoonde vergunningsaanvraag is in scene gezet.
In beeld: logo BIJ12 met achtergrond huis op het platteland, met een weiland, een beek en meerdere bomen.
Naast de video met uitleg over BeSI, gaat onderstaande video over de Beschermde SoortenIndicator (BeSI) en de Vergunningcheck uit het Omgevingsloket van het Digitale Stelsel Omgevingswet (DSO). Daarin wordt niet alleen uitgelegd hoe BeSI werkt, maar ook hoe provincies en gemeenten ‘integraal werken’ aan natuur.
Bekijk de video met meer informatie over de Beschermde SoortenIndicator (BeSI) en ‘integraal werken’ aan natuur:
In beeld: bovenaanzicht van huis op platteland.
In beeld: twee mensen (een man en een vrouw) die onder de dakpannen van hun huis kijken. De man staat op de ladder, de vrouw beneden.
Voice over: Stel: een initiatiefnemer wil een aanbouw maken een boom onderhouden of weghalen of een dak isoleren. Dan moet hij of zij onderzoeken of daar een vergunning voor nodig is. Dat kan met de Vergunningscheck in het Omgevingsloket.
In beeld: twee mensen zitten achter de laptop in een huis. Ze kijken naar het de website van het Omgevingsloket.
In beeld: twee mensen zitten achter de laptop in een huis. Ze kijken naar de BeSI applicatie.
Voice over: Onderdeel van de vergunningscheck is de Beschermde SoortenIndicator, afgekort BeSI. BeSI is een digitaal hulpmiddel om te controleren of er mogelijk beschermde dieren of planten voorkomen op de plek waar de initiatiefnemer een werkzaamheid wil gaan uitvoeren.
In beeld: een afbeelding van een huismus, een gewone Dwergvleermuis en Speenkruid.
In beeld: bovenaanzicht van huis op platteland.
In beeld: Marcel Mikkers in een kantoorruimte.
Marcel Mikkers (product owner BeSI BIJ12): Iedereen in Nederland heeft zorgplicht voor natuur. Dat staat in de Omgevingswet. BeSI is ontwikkeld omdat we er samen voor moeten zorgen dat de soortenrijkdom van planten en dieren in de natuur blijft bestaan en dat kwetsbare soorten niet verdwijnen. BeSI is een belangrijk instrument om daarbij te helpen. Ik werk bij BIJ12, de uitvoeringsorganisatie van de provincies en wij hebben BeSI ook ontwikkeld in opdracht van de provincies.
In beeld: Harm Haitsma
Harm Haitsma (Vergunningverlening, Toezicht, Handhaving (VTH) Gemeente Leeuwarden): Het Rijk en de provincies hebben in de Vergunningscheck een aantal werkzaamheden geselecteerd die natuur het meest raken. Denk bijvoorbeeld aan het isoleren van een dak. Als een aanvrager de online check doet, dan komt ie BeSI tegen.
In beeld: huis op het platteland, met een weiland, een beek en meerdere bomen.
Voice over: BeSI is voor iedereen beschikbaar, is gratis en de inhoud is up-to-date. Daarmee is het een transparant online hulpmiddel om de vergunningsaanvrager te helpen met de zorgplicht voor natuur.
In beeld: twee mensen met elkaar in gesprek bij een huis zijn en vervolgens lopen ze weg met en dragen een ladder.
Voice over: De zorgplicht is overigens niet nieuw. Wel is nieuw dat er sinds de Omgevingswet veel actiever over wordt gecommuniceerd.
In beeld: weergave van de website van het omgevingsloket.
In beeld: Marcel Mikkers in een kantoorruimte.
Marcel Mikkers (product owner BeSI BIJ12): BeSI is winst voor de aanvrager, want voorheen was het vaak zoeken voor aanvragers om de juiste informatie over natuur te vinden. BeSI is ook winst voor de gemeente, omdat de aanvrager beter antwoord krijgt op de vragen uit de Vergunningscheck en een completere vergunningsaanvraag kan indienen. Wat aan de kant van de gemeente ook weer werk scheelt.
In beeld: twee mensen zitten achter de laptop in een huis.
Voice over: Concreet werkt het zo: je vult online de locatie en de beoogde werkzaamheid in. BeSI toont de aanvrager meteen zien welke beschermde dieren en planten er voor kunnen komen op die locatie. Van de uitkomsten en adviezen maakt BeSI een rapport.
In beeld: twee mensen bekijken een BeSI rapport. Vervolgens wordt een voorbeeld van een BeSI rapport getoond.
Voice over: Dat rapport noemt alleen de soorten die van het voorgenomen werk last kunnen hebben.
In beeld: Marcel Mikkers in een kantoorruimte.
Marcel Mikkers (product owner BeSI BIJ12): Aanvragers zijn niet verplicht om BeSI te gebruiken. Maar de zorgplicht is wél een verplichting. BeSI maakt het simpelweg makkelijker om daaraan te voldoen. Wat dus altijd blijft is dat een eventuele vergunningsaanvraag door het bevoegd gezag wordt getoetst.
In beeld: twee mensen zitten achter de laptop in een huis. Ze kijken naar het de website van het Omgevingsloket.
Voice over: Als een initiatiefnemer met de uitkomst van BeSI de Vergunningencheck voor ene flora of fauna activiteit raadpleegt, dan is de uitkomst vaak dat contact met de gemeente nodig is.
In beeld: Harm Haitsma loopt richting het gemeentehuis van de gemeente Leeuwarden.
In beeld: Harm Haitsma
Harm Haitsma (Vergunningverlening, Toezicht, Handhaving (VTH) Gemeente Leeuwarden): Bij ons werkt het zo: het isoleren van het dak van een woning aan de buitenzijde is wat ze noemen ene enkelvoudige vergunningsaanvraag voor bouw.
In beeld: Harm Haitsma telefonisch in gesprek.
In beeld: twee mensen, een man en vrouw, zitten aan de keukentafel en bellen met Harm Haitsma.
Harm Haitsma (aan de telefoon): Nou we hebben uw plan bekeken en beoordeeld. Het zou kunnen zijn dat daar beschermde planten en dieren schade van kunnen ondervinden van wat u wilt doen aan uw woning.
Man en vrouw: Oké.
Harm Haitsma: Daarom adviseer ik jullie om een QuickScan op te laten stellen. Zodra die QuickScan er is, kunt u daarmee contact opnemen met de provincie. Waarschijnlijk krijt u te horen dat u een ontheffing of een vergunning moet aanvragen. Wellicht past het binnen de regels van ‘Kleine Initiatieven’ en is het opstellen van een ‘Werkprotocol’ voldoende om goedkeuring te krijgen.
In beeld: Harm Haitsma
Harm Haitsma: Zo hebben we het afgesproken met de provincie. Dit is onze manier van ‘integraal werken’ aan de natuur.
In beeld: Harm Haitsma loop richting het gemeentehuis van de gemeente Leeuwarden.
In beeld: Harm Haitsma zit achter en kijkt op de website van de gemeente Leeuwarden.
Voice over: Als het om meervoudige vergunningaanvraag dan is de gemeente bevoegd bezag voor de aanvraag. In dat geval neemt de gemeente contact op met de provincie om instemming over flora- en fauna activiteit te vragen.
In beeld: Provinciehuis Friesland
In beeld: Harm Haitsma
Harm Haitsma: Alle vergunningen die we hebben verleend voor bouw of verbouw, waarbij we denken dat de natuur wordt geraakt, sturen we door naar de provincie.
In beeld: Provinciehuis Friesland. De gevel van het gebouw van de provincie en het wapen van Friesland op de gevel van het gebouw.
Harm Haitsma: Als bevoegd gezag voor de natuur, kan de provincie zo zelf beoordelen of er beschermde dieren en planten beschadigd worden en of ze contact willen opnemen met de vergunninghouder.
In beeld: huis op het platteland, met een weiland, een beek en meerdere bomen, vervolgens een BeSI rapport waar mensen naar aan het kijken zijn.
Voice over: Iedere provincie maakt zelf afspraken met haar gemeenten over ‘integraal samenwerken’ aan natuur. Zo zijn er bijvoorbeeld die, zonder tussenkomst van de provincie, de uitkomsten van de Vergunningcheck en het BeSI-rapport met de aanvrager bespreken.
In beeld: een afbeelding van een kikker, een zwaluw en een marter.
In beeld: huis waar werkzaamheden worden uitgevoerd, gevolgd door een beeld van een ander huis waar een dakkapel wordt geplaatst.
Voice over: Een uitkomst kan zijn dat de werkzaamheden in een bepaald deel van het jaar worden gepland. Dan kun je bijvoorbeeld rekening houden met het broedseizoen van beschermde vogels.
In beeld: een houtduif zit op een nest in een boom.
In beeld: landelijk gebied met een kanaal en veel bomen en planten, gevolgd door infographic met stappenplan voor het opstellen van een SMP.
Voice over: Ook wordt er gekeken of er een Soortenmanagementplan (SMP) is en of de gemeente op de plek van de aanvraag zelf al eerder ecologisch onderzoek heeft laten uitvoeren. Mogelijk is een vergunning dan niet nodig.
In beeld: huis waar werkzaamheden worden uitgevoerd.
In beeld: Harm Haitsma
Harm Haitsma (Vergunningverlening, Toezicht, Handhaving (VTH) Gemeente Leeuwarden): Ik ben blij dat we hiermee een helder digitaal hulpmiddel hebben, om locatie en werkzaamheid aan beschermde soorten te koppelen. Met een concreet advies in een rapport.
In beeld: Marcel Mikkers in een kantoorruimte.
Marcel Mikkers (product owner BeSI BIJ12): Rekening houden met beschermde dieren en planten gebeurde tot nu toe te weinig terwijl het wel moet. BeSI is het digitale hulpmiddel dat, dat mogelijk maakt dus ik zeg altijd “alle BeSI’s helpen!”
In beeld: twee mensen bekijken BeSI applicatie op laptop scherm. Er zijn screenshots te zien van de website van het Omgevingsloket en de website van BIJ12.
Voice over: Je vindt BeSI in het omgevingsloket als onderdeel van de Vergunningscheck. Daarnaast is BeSI ook los te gebruiken. Daarvoor ga je naar bij12.nl
In beeld: logo’s BIJ12, Interprovinciaal Overleg – van voor, voor en door provincies, VNG en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
Voice over: Deze video is door BIJ12 en IPO ontwikkeld in opdracht van de twaalf provincies. Met dank aan VNG en RVO. De getoonde vergunningsaanvraag is in scene gezet.
In beeld: logo BIJ12 met achtergrond huis op het platteland, met een weiland, een beek en meerdere bomen.
Er wordt continu gewerkt aan het verbeteren van de Beschermde SoortenIndicator (BeSI). Wilt u daar ook een bijdrage aan leveren, dat kan! Wat moet daarvoor doen? U neemt een plek waarvan u weet wat voor soorten er voorkomen. Dat kan op basis van bijvoorbeeld een QuickScan of eigen waarnemingen. Vervolgens kiest u in BeSI een werkzaamheid en vraagt om een rapport. De soorten die u had verwacht maar niet in het rapport voorkomen, en de soorten die in het rapport staan maar u niet had verwacht, kunt u kwijt in dit Antwoordformulier testen BeSIDeze link opent in een nieuw tabblad. Ingevulde antwoordformulieren kunt u sturen naar beschermdesoortenindicator@bij12.nl.
De werkwijze van BeSI staat beschreven in twee documenten. Daarnaast maakt BeSI gebruik van matrices en is een lijst beschikbaar met de soorten waar BeSI rekening mee houdt. U kunt de documenten via het overzicht hieronder raadplegen.
BeSI wordt vooral gebruikt voor werkzaamheden op kleine schaal. Bijvoorbeeld werkzaamheden aan en rondom het huis en in de tuin. Mede daarom heeft de locatie die u kunt kiezen een oppervlakte van maximaal 100 x 100 meter. Gaat het om werkzaamheden voor een groter project of in een natuurgebied? Dan kan onderzoek door een deskundige nodig zijn, bijvoorbeeld een ecoloog of iemand met kennis van soorten. Niet alle beschermde soorten zitten in BeSI, maar wel de ongeveer 400 soorten die het meest relevant zijn voor de werkzaamheden waarvoor BeSI is te gebruiken. (Deze link opent in een nieuw tabblad)
Als u meerdere werkzaamheden uitvoert, moet BeSI ook meerdere keren worden doorlopen. Dus als er bijvoorbeeld bij het plaatsen van een dakkapel ook een boom wordt gekapt, dan gebruikt u BeSI twee keer.
BeSI maakt het mogelijk om:
De doelgroepen van BeSI zijn:
Het BeSI-rapport houdt alleen rekening met de 400 beschermde soorten die in BeSI zijn opgenomen. Algemeen geldt dat je bij een werkzaamheid met alle soorten / alle natuur rekening moet houden.
Het BeSI-rapport is een signalerend rapport (voor 400 soorten) en geen vrijbrief om de gewenste werkzaamheid zonder bezwaar uit te mogen voeren.
Los of je soorten raakt, kan het zo zijn dat je voor de uit te voeren werkzaamheid een vergunning nodig hebt. Daarover geeft de Vergunningcheck in het Omgevingsloket uitsluitsel.
In de Vergunningcheck van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) is een link opgenomen naar BeSI. Zo kunnen initiatiefnemers controleren of hun voorgenomen werkzaamheden gevolgen (kunnen) hebben voor beschermde soorten. Er wordt gewerkt aan het volledig inbedden van BeSI in de Vergunningcheck. Als dat is gebeurd, kan BeSI automatisch worden geraadpleegd. Dit is de doelstelling op de lange termijn. Voor de korte termijn wordt voortdurend gewerkt aan verbetering van de gebruiksvriendelijkheid, samen met het programma DSO.
De twaalf provincies zijn gezamenlijk de opdrachtgever voor BeSI. BIJ12 heeft de opdracht om BeSI te beheren en door te ontwikkelen.
Voor het delen van gebruikerservaringen of het melden van onvolkomenheden vragen we u contact op te nemen met BIJ12, de beheerder van deze site. Dit kan via beschermdesoortenindicator@bij12.nl.