Sinds 2013 zetten Rijk en provincies zich in voor de aanleg van nieuwe natuur binnen het Natuurnetwerk Nederland. De Voortgangsrapportage Natuur geeft een beeld over de voortgang van de realisatie van de afspraken uit het Natuurpact uit 2013, maar ook over de voortgang van de Bossenstrategie, Agenda Natuurinclusief, natuur in de rijkswateren en Programma Natuur.
In 2022 zijn er weer stappen gezet voor de aanleg van nieuwe natuur, maar versnelling blijft nodig om de uiteindelijke natuurdoelen te halen. Dit blijkt uit de negende Voortgangsrapportage Natuur waarin het Rijk en de provincies gezamenlijk rapporteren over het natuurbeleid in 2022.
Het Natuurnetwerk Nederland is het Nederlands netwerk van bestaande en nieuw aan te leggen natuurgebieden. Het netwerk moet natuurgebieden beter met elkaar en met het omringende agrarisch gebied verbinden. Dit draagt bij aan de biodiversiteit. Sinds 1 januari 2011 is er in totaal 48.511 hectare nieuwe natuur ingericht. Dat is 61% van het einddoel (80.000 hectare). In 2022 richtten de provincies in het kader van Natuurnetwerk Nederland 2.944 hectare nieuwe natuur in. Dat is ongeveer 1.000 hectare meer dan in 2021.
Natuur is de basis van alles wat leeft. Maar niet alleen de omvang van natuur is belangrijk, ook de kwaliteit ervan. Kijkend naar de doelen van de Vogel- en Habitatrichtlijnen verkeren ongeveer driekwart van de Habitatrichtlijnsoorten en 90% van de habitattypen in een ongunstige staat. Via verschillende sporen werkt overheden en terrein beherende organisaties aan versterking van de natuur, zoals met het Nationaal Programma Landelijk Gebied, de Agenda Natuurinclusief 2.0 en de aanpak basiskwaliteit natuur. Ook de EU-Natuurherstelverordening vraagt om aanvullende maatregelen om de natuur te herstellen.
In deze Voortgangsrapportage Natuur wordt voor het eerst ook kwantitatief gerapporteerd over de uitvoering van de landelijke Bossenstrategie van Rijk en provincies. In 2021 en 2022 is in totaal 823 ha nieuw bos gerealiseerd. Daarnaast is 1.861 ha natuurbos tot stand gekomen, vaak door omvorming van bestaande bossen naar bossen met meer natuurwaarden. Met de uitvoering van de Bossenstrategie dragen we bij aan doelen op het gebied van natuur, klimaat en recreatie.
Om de inrichting van nieuwe natuur extra te stimuleren, werken de provincies en het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) sinds 2021 samen in de Taskforce versnelling inrichting Natuurnetwerk Nederland. Tien van de twaalf provincies hebben een realisatiestrategie opgesteld waarin zij aangeven hoe zij de aanleg van nieuwe natuur kunnen versnellen. De andere twee provincies, Gelderland en Flevoland, geven aan dat zij met de huidige strategie hun opgave voor het Natuurnetwerk Nederland tijdig kunnen realiseren en hebben daarom geen realisatiestrategie opgesteld.
Voor de Voortgangsrapportage Natuur, die informeert over de voortgang in het voorgaande jaar, heeft BIJ12 in afstemming met de provincies een Gegevensleveringsprotocol (GLP) opgesteld. Op grond van dit GLP kunnen de provincies op een uniforme wijze de gegevens leveren over de Verworven en Ingerichte gebieden binnen het NatuurNetwerk Nederland (NNN). Daarnaast worden ook alle gebieden geleverd binnen het NNN waar daadwerkelijk natuur ligt op dit moment, en wordt er aangegeven welke resterende inrichtingsambitie elke provincie nog heeft binnen het NNN. De levering van deze gegevens wordt ook wel het ‘kwantitatieve’ deel van de Voortgangsrapportage genoemd.
Na validatie van deze gegevens maakt BIJ12 hiervan een landelijk bestand, dat de basis vormt voor de cijfers en het kaartbeeld in de Voortgangsrapportage Natuur.
Het meest recente GLP VRN is hieronder te downloaden, samen met de Frequently Asked Questions waarin een aanvullende toelichting wordt gegeven. De leveringen zelf vinden plaats via de SNL-applicatie.
