Voortoets Stikstof

Bijgewerkt op: 20 december 2024

Wanneer bij een plan of project met stikstofuitstoot op voorhand significant negatieve effecten van stikstofdepositie op kwetsbare natuur kunnen worden uitgesloten, hoeft de initiatiefnemer geen Passende Beoordeling te maken en is het plan of project niet vergunningplichtig. De beoordeling hiervan wordt gedaan in de Voortoets Stikstof.

Disclaimer

Let op: de informatie op deze pagina is nog niet aangepast op basis van de uitspraken van de Raad van State inzake de Amercentrale en Rendac van 18 december 2024 (ABRvS 18 december 2024, ECLI:NL:RVS:2024:4923 en ABRvS 18 december 2024, ECLI:NL:RVS:2024:4909). Daarom is de informatie mogelijk niet meer correct. De informatie wordt zo spoedig mogelijk gewijzigd. U leest meer informatie over deze uitspraken op de website van de Raad van State. Voor vragen over een specifieke casus raden wij u aan contact op te nemen met het bevoegd gezag.

Wat is een voortoets?

Een onderzoek of uw project of plan significant negatieve gevolgen kan hebben voor Natura 2000-gebieden. Dit betekent kort gezegd dat het plan of project niet leidt tot een depositietoename op een stikstofgevoelig habitattype of leefgebiedtype waar de kritische depositiewaarde (bijna) wordt overschreden. Zo ja, dan is een Passende Beoordeling en eventueel een vergunning nodig. Een belangrijk onderdeel van het onderzoek is een AERIUS-berekening.

Hoe voer ik een Voortoets uit?

In de Handreiking Voortoets StikstofDeze link opent in een nieuw tabblad van BIJ12 staan definities en achtergronden, maar ook een stap-voor-stap toelichting op de uitvoer van een Voortoets.

Het advies is om bij een Voortoets contact op te nemen met het bevoegd gezag. Als sprake is van stikstofdepositie op al overbelaste natuur, dan zal een Voortoets in de meeste gevallen niet voldoende zijn.

Resultaten Voortoets

Als uit de Voortoets blijkt dat er geen significante gevolgen optreden dan is er geen omgevingsvergunning voor een Natura-2000 activiteit nodig voor het aspect stikstof. De kans hierop neemt toe naarmate de stikstofneerslag klein en van korte duur is.

Als uit de Voortoets blijkt dat significante gevolgen niet uitgesloten kunnen worden, dan kan toestemming worden verzocht met behulp van een Passende Beoordeling. Dit is een ecologisch onderzoek waarbij u onderzoekt of de instandhoudingsdoelen van het Natura 2000-gebied door het project in gevaar komen. Lees hier meer over de Passende Beoordeling.

In de Voortoets wordt geen rekening gehouden met maatregelen die getroffen kunnen worden om negatieve gevolgen voor Natura 2000-gebieden zodanig te beperken dat het project geen significante gevolgen meer heeft. Dit noemen we mitigerende maatregelen.

Andere drukfactoren dan stikstof

De informatie op deze pagina heeft alleen betrekking op het onderdeel stikstof. Op andere drukfactoren die relevant kunnen zijn bij de beoordeling van de vergunningplicht voor de Natura 2000-activiteit (o.a. geluid, trilling, geur als gevolg van een activiteit) wordt niet ingegaan.

Om een beeld te krijgen van effecten van andere factoren is er een effectenindicator beschikbaar. Deze indicator kan gebruikt worden als hulpmiddel voor initiatiefnemers tijdens de Voortoets. Met hulp hiervan kunnen initiatiefnemers op voorhand en op generiek niveau de effecten inschatten van diverse activiteiten via storende factoren.

Veelgestelde vragen

Wat is de wettelijke grondslag voor de Voortoets?

Op basis van artikelen 16.53c Ow, 8.74b Bkl en 10.24 Bkl geldt dat er een Passende Beoordeling moet worden gemaakt wanneer een plan of project (afzonderlijk of in combinatie met andere plannen of projecten), significante gevolgen kan hebben voor een Natura 2000-gebied. Wanneer deze gevolgen in de Voortoets op grond van objectieve gegevens met zekerheid kunnen worden uitgesloten, is geen Passende Beoordeling vereist en bij projecten geen vergunning. Het onderscheid tussen de Passende Beoordeling en de Voortoets is niet wettelijk vastgelegd.

Dien ik de Voortoets voor te leggen aan het bevoegd gezag voor goedkeuring?

Nee, als op voorhand, op grond van objectieve gegevens, significante effecten met zekerheid kunnen worden uitgesloten in de Voortoets, dan hoeven deze gegevens niet voorgelegd te worden aan het bevoegd gezag voor goedkeuring. Wel verdient het aanbeveling om de beoordeling voor het aspect stikstof in de Voortoets in een rapportage vast te leggen, en deze gegevens goed te bewaren. Deze kunnen namelijk bij (eventuele) toetsing en handhaving als uitgangspunt voor controle worden gebruikt.

Moet ik de gegevens uit de Voortoets bewaren?

Ja, het is goed om de beoordeling voor het aspect stikstof in de Voortoets in een rapportage vast te leggen, en deze gegevens goed te bewaren voor de eigen administratie. Deze kunnen namelijk bij (eventuele) toets- en handhaving als uitgangspunt voor controle worden gebruikt.

Is de Voortoets alleen bedoeld voor tijdelijke stikstofemissies?

Nee, de Voortoets kan ook worden uitgevoerd voor permanente stikstofemissies.

Wat is de status van de Handreiking Voortoets Stikstof?

De Handreiking Voortoets StikstofDeze link opent in een nieuw tabblad is een ‘levend document’, dat periodiek geactualiseerd wordt naar aanleiding van jurisprudentie en nieuwe (wetenschappelijke) inzichten. Initiatiefnemers en ecologische adviesbureaus worden geadviseerd om altijd de meest recente versie te raadplegen, die op de website van BIJ12 gepubliceerd is. Aan de Handreiking kunnen geen rechten worden ontleend.